«بهزیستی، عبارت است از مجموعه ای هماهنگ از برنامه ها و فعالیتهایی که زیر نظارت یا کمک دولت، برای بهبود زندگی افراد و گروه‌های آسیب پذیر جامعه، انجام میشود». این تعریفی است که سازمان ملل متحد از بهزیستی ارائه کرده است.
سازمان بهزیستی کشور به موجب لایحه ی قانونی مورخ ۱۳۵۷/۴/۲۴ از ادغام ۱۶ سازمان، نهاد، مؤسسه و انجمن تشکیل شد تا با اتخاذ تدابیر و ارائه ی خدمات و حمایت‌های غیربیمه‌ای با حفظ ارزش‌ها و کرامت والای انسانی و تکیه بر مشارکت‌های مردم و همکاری نزدیک سازمان‌های ذیربط، در جهت گسترش خدمات توان بخشی، حمایتی، بازپروری و پیشگیری از معلولیت‌ها و آسیب‌های اجتماعی و کمک به تأمین حداقل نیازهای اساسی گروه‌های کم درآمد، اقدام نماید.
از بدو تأسیس سازمان بهزیستی ۵۲ وظیفه بر عهده ی آن گذاشته شد، که رسیدگی به امور کودکان بی سرپرست، زنان بی سرپرست و سرپرست خانوار، مسئولیت سلامت روان جامعه، امور مربوط مهدهای کودک، سالمندان، معلولان، کودکان کار و خیابانی، زنان آسیب دیده و در معرض آسیب، کاهش طلاق، مشاوره، اشتغال و مسکن، آموزش های پیش از ازدواج و ... بخشی از آن است.
تلاش برای حفظ کیان خانوادههای آسیب دیده و آسیب پذیر، نگهداری و مراقبت و توان بخشی معلولان و آماده سازی آنان برای از سرگیری زندگی عادی در جامعه، توسعه پژوهشهای کاربردی برای پیشگیری از معلولیت‌ها و آسیب‌های اجتماعی، بازپروری، اصلاح و ارشاد ناسازگاران و آسیب دیدگان اجتماعی، تأمین موجبات تشویق و جلب مشارکت‌های مردمی به منظور بهبود کیفیت خدمات رسانی و حمایت از اقشار محروم و آسیب پذیر، و نیز تشویق و حمایت از بخش غیر دولتی به منظور سرمایه گذاری در هر یک از حالتهای توان بخشی، اجتماعی؛ از عمده ترین وظایف و مسؤولیتهای سازمان بهزیستی ذکر شده است. در واقع این سازمان به منظور تحقق اصول ۲۱ و ۲۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۵۹ تشکیل گردید.
در تاریخ ۱۳۵۹/۹/۲۹ سازمان تربیتی شهرداری تهران نیز به بهزیستی واگذار شد و در تاریخ ۱۳۶۳/۱۰/۱۶ بر پایه مصوبه مجلس شورای اسلامی، بار دیگر سازمان بهزیستی در شمار سازمان های وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قرار گرفت.
در تیرماه سال ۱۳۸۳ بر اساس قانون ساختار وزارت رفاه و تأمین اجتماعی سازمان بهزیستی کشور به همراه سازمان های تأمین اجتماعی و بیمه خدمات درمانی از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جدا و به زیر مجموعه ی وزارت تأمین اجتماعی ملحق شد. و در سال ۹۰ با تصویب قانون تشکیل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی سازمان بهزیستی نیز زیر مجموعه ی این وزارتخانه ی جدید قرار گفت.