علی حسن‌زاده در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به وضعیت کودکان کار و خیابان در خوزستان اظهار کرد: در حال حاضر بیش از ۳۰۰ کودک کار و خیابانی در سطح استان خوزستان دارای پرونده فعال هستند که در مراکز روزانه و شبانه‌روزی شهرستان اهواز خدمات رایگان مددکاری، روانشناسی، درمانی، ورزشی، تفریحی، آموزشی و تحصیلی دریافت می‌کنند.

بیشتر کودکان کار ۹ تا ۱۲ ساله هستند

وی افزود: ۹۵ درصد از این کودکان پسر و ۵ درصد دختر هستند. محدوده سنی این کودکان از ۶ تا ۱۸ سال است اما از این میان بیشترین کودکان در سن ۹ تا ۱۲ سال هستند.

 سرپرست معاونت امور اجتماعی اداره‌کل بهزیستی خوزستان با اشاره به مشاغل کاذب این کودکان، بیان کرد: این کودکان، کارهای کاذب مانند شیشه پاک‌کنی، اسپنددودکنی، دستفروشی، زباله‌گردی و شستشوی قبور را انجام می‌دهند.

دلایل گرایش کودکان به کار در خیابان‌ها 

حسن‌زاده در خصوص دلایل گرایش کودکان به کار گفت: دلیل اصلی این کار، فقر مالی خانواده است اما از جمله علل افزایش و شیوع این آسیب می‌توان به مواردی از قبیل فقر مالی و مشکلات اقتصادی خانواده‌ها، فقر فرهنگی خانواده، پرداخت مستقیم پول نقد توسط هموطنان به کودکان کار در میادین اصلی شهر، الگو برداری از دیگر دوستان، فقدان سرپرست مناسب، سبک تربیتی نادرست خانواده، نداشتن سرمایه کار، داشتن سرپرست فاقد مهارت‌های شغلی، پایین بودن سطح سواد و سکونت در مناطق کمتر برخوردار و حاشیه شهر اشاره کرد که همه این موارد متاسفانه موجب تشویق بیشتر به کار کردن و افزایش تعداد کودکان کار می‌شود.

وی عنوان کرد: این کودکان در معرض خطرات احتمالی و آسیب‌های اجتماعی، رفتاری و شخصیتی اعم از سوءمصرف احتمالی مواد مخدر، سوءاستفاده‌های احتمالی جنسی، بازماندگی از تحصیل، ارتباط با گروه‌های غیرمجاز و غیرقانونی، پرخاشگری و درگیری‌های فیزیکی و ارتباطات ناسالم فردی در چهارراه‌ها و خیابان‌ها هستند که این مسائل ضرورت ساماندهی این کودکان را بیش از پیش کرده است.

 سرپرست معاونت امور اجتماعی اداره‌کل بهزیستی خوزستان با اشاره خدماتی که بهزیستی به کودکان کار ارائه می‌دهد، گفت: کودکان و نوجوانان در معرض آسیب و آسیب‌دیده اجتماعی از امکانات مختلف اقتصادی، آموزشی، تحصیلی، روانشناختی، مددکاری و مشاوره انفرادی و گروهی در راستای رفع مشکلات فردی، خانوادگی، فرهنگی و اجتماعی و آسیب‌های وارد شده، به صورت رایگان و شبانه‌روزی بهره‌مند می‌شوند. پس از پذیرش در مراکز و انجام مصاحبه تخصصی، شرایط فیزیکی و جسمی کودک و اعضای خانواده بررسی و نیازهای آن‌ها احصاء می‌شود و خدمات لازم را دریافت می‌کنند.

وی افزود: شناسایی توسط کارشناسان مراکز و تیم گشت سیار اورژانس اجتماعی در سطح شهر، ثبت اطلاعات کودکان توسط دستگاه تشخیص عنبیه و سامانه اطلاعات سازمان بهزیستی و پیگیری‌های قضایی برای صدور شناسنامه برای کودکان فاقد مدارک هویتی برخی از خدمات ارائه‌شده به این کودکان است.

وی گفت: آموزش مهارت‌های زندگی و خودمراقبتی، برگزاری کلاس‌های آموزشی و تقویتی کمک درسی، انجام تست‌های استعدادیابی در صورت نیاز و پیگیری‌های تحصیلی و اهدای البسه، کیف و کفش و لوازم التحریر به کودکان نیازمند، ارائه خدمات پزشکی و درمانی و مددکاری و مشاوره فردی و گروهی از اقدامات، برخی دیگر از خدمات ارائه شده به این کودکان است.

وی افزود: صدور دفترچه بیمه درمانی برای افرادی که فاقد پوشش بیمه‌ای هستند، انجام تست HIV از کودکان و خانواده، انجام آزمایش‌های اولیه و بررسی وضعیت سلامت جسمی کودک و تشکیل پرونده پزشکی و پیگیری امور درمانی و معرفی کودک یا اعضای خانواده به سازمان فنی و حرفه‌ای برای مهارت‌آموزی و توانمندسازی از دیگر اقداماتی است که انجام می‌شود.

آنچه باید برای ساماندهی کودکان کار و خیابان انجام شود

وی با اشاره به برگزاری نشست تخصصی با دستگاه‌های عضو قانون حمایت از اطفال و نوجوانان در خصوص ساماندهی کودکان کار و خیابان گفت: بر اساس قانون حمایت از اطفال و نوجوانان مصوب سال ۱۳۹۹ مجلس شورای اسلامی، هر ارگان باید به وظیفه و تکلیف قانونی خود به منظور ساماندهی کودکان کار و خیابان عمل کند که در این جلسه این موضوعات پیگیری و مقرر شد هر کدام از دستگاه‌ها به وظایف محول شده عمل کنند.

حسن‌زاده با بیان اینکه دستگاه قضایی آمادگی خود برای حمایت از فرآیند ساماندهی کوکان کار و خیابان را اعلام کرده است، افزود: در این جلسه مقرر شد، فرمانداری اهواز، شهرداری، بهزیستی و نیروی انتظامی اقدام مشترکی برای شناسایی، جمع‌آوری و ساماندهی کودکان کار و خیابان در مناطق پرتردد و چهارراه‌های اصلی کلانشهر اهواز از جمله میدان پنج نخل، چهار راه پهلوان، چراغ راهنمای خیابان‌های ۹ و ۱۳ کیانپانپارس، خیابان اسفند گلستان و دیگر نقاط داشته باشند. 

وی بیان کرد: همچنین مقرر شد کمیته امداد امام(ره) نسبت به بررسی و تعیین تکلیف و  لیست کودکان کار معرفی شده از سوی بهزیستی اقدام و سریعا پاسخ در خصوص تحت پوشش و حمایت قرار دادن این افراد را به بهزیستی و استانداری ارسال کند.

وی بیان کرد: علاوه بر این مقرر شده است که نیروی انتظامی نسبت به شناسایی سردسته و باندهای سازمان یافته متکدیان، کودکان کار و خیابان و اتباع خارجی اقدام و آن‌ها را به منظور طی مراحل قانونی به دستگاه‌های قضایی معرفی کند. همچنین متعهد شده است که در خصوص جمع‌آوری کودکان کار و خیابان حضور فعال و مستمر داشته باشد.

وی گفت: بهزیستی و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز باید نسبت به تهیه موارد تبلیغاتی و تولیدات رسانه‌های اعم از شب شعر، فیلم کوتاه، انیمیشن، تئاتر و موسیقی خیابانی در زمینه حوزه فرهنگی و هنری به منظور اطلاع‌رسانی عمومی در سطح شهر اقدام لازم را انجام دهند و بهزیستی محتوا و سناریوی مرتبط با کودکان کار و خیابانی را تهیه و در اختیار اداره فرهنگ قرار دهد.

حسن‌زاده افزود: معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی نیز متعهد شده است تمامی کودکان و نوجوانان زیر ۱۸ سال در معرض مخاطره و نیازمند معرفی شده با نامه مکتوب بهزیستی را رایگان درمان کند.

 سرپرست معاونت امور اجتماعی اداره‌کل بهزیستی خوزستان عنوان کرد: همچنین باید بهزیستی لیست دستگاه‌هایی که در زمینه ساماندهی کودکان کار و خیابان به وظایف قانونی خود عمل نکرده‌اند و نسبت به وظایف و تکالیف محوله خود بر اساس قانون حمایت از اطفال و نوجوانان کوتاهی می‌کنند و با بهزیستی همکاری ندارند را به دادستانی اعلام کند.

حسن‌زاده گفت: آموزش و پرورش هم متعهد شده است که نسبت به رفع موانع تحصیلی در فرآیند بازگشت به تحصیل کودکان کار و خیابانی بازمانده از تحصیل و همچنین ثبت نام رایگان آن‌ها در مدارس اقدام لازم را انجام دهد.

وی افزود: بهزیستی لیست مراکز، تجهیزات و لوازم مورد نیاز مراکز روزانه و شبانه‌روزی اطفال و نوجوانان بی‌سرپرست، بدسرپرست و کودکان کار و خیابانی را نیز باید تهیه کند و به اداره ورزش و جوانان تحویل دهد تا نسبت به تجهیز لوازم ورزشی مراکز تحت نظارت بهزیستی اقدام شود.

حسن‌زاده بیان کرد: در صورت شناسایی افراد متکدی یا کودکان کار و خیابانی اتباع در سطح شهر به اداره اتباع و مهاجرین معرفی می‌شوند و این اداره متعهد شده است که نسبت به ساماندهی افراد معرفی شده از سوی نیروی انتظامی یا تیم شناسایی، اقدام لازم را انجام دهد.